اختلال adhd بعد از سی سالگی ناگهان ناپدید می‌شود! شاید شما هم در رسانه های اجتماعی این خبر را خوانده باشید! اما واقعا آیا اختلال بیش فعالی بعد از اینکه فرد به سن سی سالگی رسید، از بین می‌رود یا اینکه این حرف توهم خطرناک و آسیب‌زایی بیش نیست؟ تا همین چند سال اخیر، اختلال بیش فعالی و نقص توجه ADHD، به عنوان مشکل کودکان شلوغ و پرتحرک شهرت داشت؛ اما الان همه ما می‌دانیم که این تصور نصفه نیمه، چه فجایع پنهانی به بار آورده و باعث ناکامی‌ها و مشکلات زیادی شده است! پژوهش‌های اخیر نشان دادند که تقریبا حدود 50 درصد افراد مبتلا به ADHD، مشکل آنها هرگز به صورت رسمی تشخیص داده نشده است. زیرا تصور اکثریت جامعه این است که این اختلال فقط مخصوص کودکان است و بیش فعالی در بزرگسالان حقیقت ندارد. اما واقعیت دردناک چیست؟
ما در این مقاله قصد داریم به پرسش‌های اصلی والدین مانند اینکه آیا اختلال بیش فعالی در کودکان با افزایش سن و ورود به دوره بلوغ از بین می‌رود یا اینکه برعکس بدتر می‌شود، پاسخ خواهیم داد.
اخیرا مباحثی مثل شیوع اختلال adhd در سطح جهان، خاورمیانه و ایران و همچنین تفاوت‌های جنسیتی و عوامل موثر بر افزایش آمار ابتلا به ADHD را به مطلب اضافه کردیم.
در دهه 1980 و حتی اوایل دهه 1990میلادی، متخصصان و والدین تصور می‌کردند که کودکان مبتلا به ADHD تا اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی از اختلال ADHD خلاص می‌شوند. دلیل اصلی این باور فقدان تحقیق در مورد بزرگسالی این کودکان و تعداد محدود محققانی بود که علائم این اختلال را در بزرگسالان بررسی می‌کردند. پس اول اینکه تحقیق زیادی روی دوران بزرگسالی این افراد صورت نگرفته بود و همچنین تعداد محققانی که در آن زمان در زمینه بیش فعالی فعال بودند بسیار کم بود.
اما طبق مطالعات دکتر راسل ای، کودکانی که مبتلا به اختلال بیش فعالی هستند، به احتمال زیاد از آن خلاص نمی‌شوند. به عبارتی در حالی که برخی از کودکان ممکن است تا سن 21 یا 27 سالگی به طور کامل بهبود یابند، اما از بین رفتن کامل آن و یا کم شدن علائم اصلی آن در 50 تا 86 درصد موارد باقی خواهد ماند. پس این تصور که تمام کودکان مبتلا به بیش فعالی با افزایش سن به طور کامل بهبود می‌یابند، افسانه‌ای بیش نیست!
آیا اختلال ADHD کاملا بهبود می‌یابد؟
مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌ها (CDC) آمریکا، تخمین زده که 6.1 درصد از کودکان در ایالات متحده مبتلا به بیش فعالی هستند. این وضعیت تقریباً 4.4 درصد از بزرگسالان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. این آمار نشان می‌دهند که با افزایش سن، شدت و شیوع رفتارهای ADHD ممکن است کاهش یابد و برای برخی افراد، این درست است. اما آیا واقعاً این امکان وجود دارد که اختلال بیش فعالی با افزایش سن تغییر کند؟ داستان کامل، کمی پیچیده‌تر است. پس شما می‌بایست درباره اینکه چگونه ADHD ممکن است در طول زندگی شما متحول شود و چگونه این احتمال وجود دارد که نیازهای درمانی و مدیریتی شما با افزایش سن تغییر کند، بیشتر بیاموزید.
بیایید قبول کنیم که اختلال ای دی اچ دی یک بیماری مادام العمر است، به این معنی که علائم آن، به نحوی در طول زندگی فرد وجود دارند. این علائم ممکن است با افزایش سن فرد تغییر کنند، که به اشتباه به عنوان مدرکی در نظر گرفته می‌شود که فرد از ای دی اچ دی خلاص شده است. افراد مبتلا معمولا می‌توانند در کنترل تاثیر علائم خود، بهبود یابند و مهارت‌هایی را بیاموزند که به آنها کمک می‌کند تا بهتر عمل کنند، حتی اگر مشکلات مرتبط با ADHD را داشته باشند. همین امر می‌تواند با افزایش سن نیاز آنها به داروهای ADHD را کاهش دهد و باعث شود مردم فکر کنند که اختلال ای دی اچ دی آنها درمان شده است.
اختلال بیش فعالی در کودکان با بزرگ شدن آنها بدتر می‌شود؟
در هر سنی می‌توان متوجه ابتلا به اختلال ADHD شد، اما ای دی اچ دی اغلب در کودکان در حدود 6 سالگی تشخیص داده می‌شود. مطالعات اخیر نشان می‌دهند که ADHD و علائم آن معمولاً حتی پس از بزرگ شدن کودکان نیز ادامه می‌یابد. گاهی اوقات، علائم ADHD ممکن است از بین بروند و دوباره عود کنند یا در طول زمان تغییر کنند. برای مثال، یک پژوهش در سال 2016 روی 579 کودک مبتلا به ADHD بین سنین 7 تا 10 سال انجام شد و نزدیک به نیمی از آنها در سنین حدود 25 سال مورد ارزیابی قرار گرفتند.
نتیجه مطالعه نشان داد که 60 درصد از کودکان مبتلا به ADHD هنوز در بزرگسالی علائم داشتند. بیش از 40 درصد از آنها به طور کامل معیارهای ADHD را بر اساس علائم و درجه‌ای که این علائم در زندگی آنها تداخل دارد، داشتند. مطالعاتی مانند این منجر به این دیدگاه کلی شد که اختلال adhd تقریباً در 50 درصد مواقع، تا بزرگسالی ادامه دارد. اما اعداد دقیق از یک مطالعه به مطالعه دیگر متفاوت است. به عنوان مثال، مطالعه دیگری در سال 2013 روی بیش از 5700 بزرگسالی که در کودکی ابتلا به اختلال بیش فعالی در آنها شخیص داده شده بود، صورت گرفت. مشخص شد که اختلال بیش فعالی در حدود 30 درصد از آنها همچنان ادامه دارد.
اما خبر خوب اینکه اختلال بیش فعالی با افزایش سن، شدیدتر از قبل نخواهد شد. اول اینکه به عنوان یک بیماری عصبی مادام العمر، ADHD در بزرگسالی ایجاد نخواهد شد؛ یعنی بیماری‌ای نیست که فرد در بزرگسالی به آن مبتلا شود چراکه شروع آن از دوران کودکی است. افرادی که در کودکی مبتلا به اختلال بیش فعالی بودند، در بزرگسالی و با افزایش سن، ممکن است نوعی ADHD با عملکرد بالا داشته باشند که این شانس را دارند که مشکلات کمتری داشته باشند. یعنی با تشخیص درست اختلال بیش فعالی در کودکان، درمان صحیح، آگاهی والدین از نحوه تربیت صحیح این فرزندان و با افزایش اطلاعات فرد مبتلا و فراگیری مهارت‌های مختلف، می‌توان اختلال adhd را مدیریت کرد. یعنی فرد مهارت‌های خوبی در جبران علائم ADHD فرا می‌گیرد و آن مهارت‌ها به او این امکان را می‌دهند تا ADHD خود را مدیریت کند و بتواند زندگی نرمال و موفقی داشته باشد.
بیش فعالی تا چه سنی ادامه دارد؟
همانطور که در مقالات قبل نیز ذکر شد، سه نوع اصلی ADHD وجود دارد: نوع بی توجهی که با حواس پرتی و مشکل در تمرکز مشخص می‌شود. نوع بیش فعال و نوع تکانشی که این حالت با رفتارهای تکانشی و بیش فعالی مانند دویدن در اطراف، بپر بپر کردن و بی قراری مشخص می‌شود. نوع ترکیبی که شایع‌ترین نوع اختلال بیش فعالی در کودکان است که با ترکیبی از بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری مشخص می‌شود. هر کدام از اینها با علائم متفاوتی ظاهر می‌شوند و تأثیر علائم و نحوه ظاهر شدن آنها در بین افراد متفاوت است.
هرچند که بعید است که ADHD با افزایش سن از بین برود، علائمی که افراد در بزرگسالی تجربه می‌کنند اغلب با علائمی که در دوران کودکی تجربه می‌کنند متفاوت است. کودکان خردسال بیشتر احتمال دارد بیش فعالی و تکانشگری را تجربه کنند. در نوجوانی، بیش فعالی ممکن است کاهش یابد یا به صورت بیقراری ظاهر شود. فرد احتمالا همچنان علائم بی توجهی و تکانشی را تجربه کند. بزرگسالان ممکن است همچنان بیقراری، تکانشگری و علائم بی‌توجهی را تجربه کنند و حتی این احتمال وجود دارد که بر زندگی روزمره آنها تأثیر بگذارد. با توجه به CHADD، بیش از 75٪ از کودکان مبتلا به ADHD علائم قابل توجهی از این اختلال را در بزرگسالی تجربه می‌کنند. با این حال، ممکن است فرد در سنین بالاتر، استراتژی‌هایی را برای سرکوب یا پوشاندن علائم خود در بزرگسالی ایجاد کرده باشد. یعنی، علائم در بزرگسالی متفاوت است یا برای دیگران کمتر آشکار است.
با این حال، همیشه به این معنی نیست که آنها در بزرگسالی علائم را تجربه نمی‌کنند یا در انجام برخی از فعالیت‌های روزانه دچار چالش‌هایی نمی‌شوند. برخی از تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که در بزرگسالی متوجه بیش فعالی خود می‌شوند، ممکن است اختلال بیش فعالی آنها در کودکی شناسایی نشده باشد! پس در اینجا به اهمیت تشخیص سریع اختلال بیش فعالی در کودکان، درمان به موقع و تربیت صحیح والدین برای نحوه برخود با فرزندان مبتلا به اختلال بیش فعالی پی می‌بریم!
بر اساس گزارش‌های CDC که آخرین آپدیت و به‌روزرسانی آن در سال 2003 صورت گرفت، مشخص شد که در ایالات متحده حدود ۱۵.۵ میلیون بزرگسال به اختلال adhd مبتلا هستند! البته در گزارش مذکور به چالش‌هایی که این افراد برای دریافت درمان با آن مواجه‌اند نیز اشاره شده است.
اهمیت تشخیص و درمان سریع اختلال بیش فعالی در کودکان
وقتی فردی مبتلا به ADHD است و علائم او در طول زمان تغییر می‌کنند، به این دلیل است که مهارت‌های موثرتری برای مدیریت علائم ADHD خود می‌آموزد. این موضوع ارتباط مستقیمی با تشخیص اختلال بیش فعالی از دوران کودکی دارد. فردی که با آگاهی از این موضوع، رشد می‌کند، مهارت‌های ضروری‌ای که برای تمرکز، جلوگیری از بیقراری و بهبود عملکرد نیاز دارد را یاد می‌گیرد. زمانی که فرد نکات جدیدی یاد می‌گیرد و با مسائل متفاوت رفتار می‌کند، تغییرات مرتبطی در مغز ایجاد می‌شود که منجر به بهبود ADHD در طول زمان خواهد شد. پس با تربیت صحیح و برخود مناسب والدین، تشخیص و درمان به موقع، قادر هستید که اختلال بیش فعالی را در هر سنی مدیریت و کنترل کنید.
میزان شیوع اختلال adhd در خاورمیانه و ایران
طبق مطالعات جهانی و معیارهای تشخیصی، شیوع اختلال بیش فعالی در کودکان تقریبا حدود 5 تا 7 درصد و در بزرگسالان نیز حدود 2.5 درصد است. بدین معنا که حدودا از هر 20 کودک یکی از آنها به اختلال adhd مبتلاست!
در زمینه میزان شیوع اختلال بیش فعالی در خاورمیانه باید بگوییم که هرچند مطالعات و تحقیقات زیادی در این زمینه صورت نگرفته؛ اما همین نتایح اندک هم نشان می‌دهند که میزان شیوع اختلال بیش فعالی در خاومیانه، شبیه میانگین جهانی است و شیوع اختلال بیش فعالی در کودکان بین 5 تا 8 درصد تخمین زده شده است. بر اساس آمارهای جهانی؛ شیوع این اختلال در پسربچه‌ها؛ دو تا سه برابر بیشتر از دختربچه‌هاست!
مطالعاتی که در ایران صورت گرفته‌اند نیز نشان می‌دهند که شیوع اختلال بیش فعالی در دانش‌آموزان، حدود 5 تا 7 درصد است.
آیا به دنبال تسریع روند درمان بیش فعالی کودکان و یادگیری طرز رفتار با بچه های بیش فعال هستید؟ پیشنهاد ما به شما، مشاهده دوره از چالش تا آرامش: پکیج تربیت فرزند بیش فعال، است. پکیج درمانی بیش فعالی در واقع، براساس متد دکتر سلین طراحی شده است. دکتر سلین از موفق‌ترین محققان و درمانگران بیش فعالی در آمریکا و جهان به شمار می‌رود و مولف کتاب‌های مرجع در این زمینه است. پس به شما کمک می‌کند تا مطابق استانداردهای تایید شده توسط مشهورترین روانشناسان دنیا با فرزند خود رفتار کنید. به شما پیشنهاد می‌کنیم که صفحه درمان بیش فعالی کودکان با چند ترفند ساده را از دست ندهید.
دلیل اصلی بالا رفتن آمار مبتلایان به ADHD
سوالی که ذهن همه ما را به خود درگیر کرده این است که چرا اخیرا انقدر اختلال بیش فعالی زیاد شده و همه درباره آن صحبت می‌کنند. حتما شما هم متوجه این موضوع شدید که فضای وب و حتی سوشال مدیا پر از اخبار و اطلاعات پیرامون ADHD شده است؛ این موضوع باعث شده اکثر افراد تصور کنند که این اختلال در حال افزایش است. در اینجا قصد داریم تا دلایل اصلی افزایش آمار مبتلایان به اختلال adhd را توضیح دهیم.
عوامل ژنتیکی
بر اساس مطالعاتی که در ژورنال‌های معتبر دنیا؛ مثل Journal of Attention Disorders منتشر شدند، سابقه خانوادگی و ژنتیک، نقش مهمی در ابتلا به اختلال بیش فعالی دارند و از عوامل اصلی ابتلا به ADHD محسوب می‌شوند.
عوامل پریناتال و محیطی
قرارگیری در معرض مواد سمی و خطرناکی مثل سرب و امثال آن در زمان کودکی، ریسک ابتلا به اختلال بیش فعالی را افزایش خواهد داد.
مادرانی که در دوران بارداری سیگار بکشند، مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی مصرف کنند، امکان اینکه در آینده فرزندشان مبتلا به اختلال بیش فعالی شود، بیشتر خواهد بود. استرس بالای مادر در دوران بارداری و یا وزن پایین نوزاد در هنگام تولد نیز از عوامل موثر بر اختلال بیش فعالی در کودکان محسوب می‌شود.
افزایش آگاهی عمومی و تغییر در معیارهای تشخیصی
پیشرفت علم پزشکی و روانپزشکی، منجر به تغییرات عمده‌ای در معیارهای تشخیصی و استانداردهای بین‌المللی شده است، پس باعث شده تشخیص اختلال بیش فعالی در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان دقیق‌تر و گسترده‌تر شود.
این نکته را فراموش نکنیم که به لطف رسانه‌های اجتماعی، آگاهی عمومی نسبت به سلامت روان، افزایش یافته است. ضمن اینکه نگرش افراد نیز درباره اختلالات روانی در مقایسه با گذشته تغییر کرده، امکان دسترسی به خدمات پزشکی و روانپزشکی نیز در مقایسه با قبل بیشتر شده است؛ پس طبیعی است که آمار تشخیص نسبت به قبل بیشتر باشد!
عوامل اجتماعی و فرهنگی
همانطور که شما هم می‌دانید، استرس مادر همه مشکلات روحی و جسمی است، ابتلا به اختلال adhd نیز از این امر مستثنی نیست! شاید باور نکنید که تنش ناشی از زندگی شهری امروزی، تغییر سبک زندگی، فشارهای روانی و مشکلات خانوادگی، به صورت غیرمستقیم در ابتلا به اختلال بیش فعالی موثرند.
طی چند دهه اخیر، دسترسی به خدمات روانپزشکی نسبت به قبل بیشتر شده و نگرش منفی نسبت به مراجعه به روانپزشک، از بین رفته، پس طبیعی است که افراد زیادی برای تشخیص این اختلال به مراکز درمانی مراجه کنند و آمار تشخیص ای دی اچ دی بالا رود! پس لزوما به منزله افزایش ابتلا به ای دی اچ دی نیست!
نتیجه گیری
در این مطلب سعی کردیم تا درباره اختلال adhd بیشتر صحبت کنیم. به سوال اصلی شما؛ یعنی اینکه آیا اختلال بیش فعالی با افزایش سن از بین می‌رود یا نه، پاسخ دادیم. در پایان نیز عوامل موثر بر بروز اختلال بیش فعالی در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان را شرح دادیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره درمان بیش فعالی کودکان، با کارشناسان وب سایت adhdyar در تماس باشید.
بسیار عالی
ممنون از توجه شما